Factsheet coccolietenkrijt

Over coccolietenkrijt is al veel gezegd en geschreven, dit uitgebreide dossier zal vijverbeheerders de nodige objectieve duidelijkheid verschaffen.

Eerst en vooral, wat is coccolietenkrijt?

In essentie zijn coccolieten de kalkskeletjes van afgestorven algjes (coccolithoforen) uit de Krijtperiode die gevormd werden 145 tot 66 miljoen jaar geleden. Deze zijn miljoenen jaren aan een stuk bezonken op de bodem van de zeeën en vormden een dense krijtlaag. Na winning (uit groeves) wordt het krijt opgemengd en geroerd/gemixt met water en zo in stukken gebroken, onzuiverheden (zoals stenen) worden zo verwijderd. Daarna wordt het krijt geperst en gedroogd op 700°C (op deze manier is het krijt volledig steriel). Daarna wordt het verder gemalen tot wanneer de deeltjesgrootte gemiddeld 30 µm bedraagt.

Hoe werkt coccolietenkrijt?

Coccolietenkrijt doet dienst als substraat (huisvesting) voor bacteriën die slib omzetten. Door het grote specifieke oppervlak is er ook veel ruimte beschikbaar om bacteriën te laten ontwikkelen. Deze bacteriën zijn niet vrij levend in het water maar hebben substraat nodig om zich aan vast te hechten.

Verder hebben deze (goede, geen ziekteverwekkende) bacteriën nog nodig:

• zuurstof, dat beschikbaar is in het vijverwater.
• voedsel, dat beschikbaar is onder de vorm van dood organisch materiaal (slib).
• een voldoende hoge temperatuur om goed te ontwikkelen (>14°C).

Dit kalkskeletje doet dus dienst als huisvesting van bacteriën die het slib omzetten, huisvesting van deze bacteriën is de sleutel tot versnelde populatiegroei en dus versnelde slibafbraak. Het organisch materiaal wordt gebruikt als voeding (vergelijkbaar zoals het in een composthoop het geval is).

Wanneer passen we coccolietenkrijt toe?

Bij voorkeur in het voorjaar bij een watertemperatuur van 10°C – 12°C. Rond deze watertemperatuur is het vijverwater het meest zuurstofrijk.

Fabeltjes en feiten rond het gebruik van coccolietenkrijt:

• Vissen worden er blind van: ONWAAR, coccolietenkrijt is inert en reageert niet. Het is niet agressief voor eender welk materiaal. Hier wordt de verwarring gemaakt met ongebluste kalk wat wel bijzonder reactief en agressief is.
• Het krijt legt een harde laag boven het slib: ONWAAR, coccolietenkrijt dringt tot 15 cm in het slib door en vermengt zich met de organische fractie. De gangbare dosering tot maximaal 300 gram/m² is ook veel te weinig om een laag te kunnen vormen.
• Coccolietenkrijt zorgt voor algenbloei: ONWAAR, goed coccolietenkrijt bevat geen nutriënten maar +/-99% calciumcarbonaat (CaCO3), het is zelfs zo dat algenbloei geremd wordt door het gebruik van coccolietenkrijt aangezien het fosfaten bindt.
• Coccolietenkrijt haalt al de zuurstof uit het water: ONWAAR, coccolietenkrijt verbruikt geen zuurstof, in tegendeel zelfs want in de interstitiële holtes zit lucht waarvan de zuurstof nog in het water in oplossing komt. De bacteriën die zich vestigen op het coccolietenkrijt zijn aeroob en verbruiken dus wel zuurstof. Dit is echter afhankelijk van de omstandigheden maar oordeelkundig gedoseerd verre van dramatisch. Op korte termijn zal het zuurstofpeil van het water zelfs verbeteren omdat een dikke organische sliblaag ook zeer veel zuurstof verbruikt.
• Krijt is krijt: ONWAAR, het specifieke oppervlak van het coccolietenkrijt is essentieel, dit zorgt voor de mate waarin bacteriën kunnen toenemen en hoeveel slib er afgebroken wordt.
• Coccolietenkrijt dient in verschillende fasen op de vijver verdeeld te worden: ONWAAR, coccolietenkrijt reageert niet en zal de vissen ook niet laten ontsnappen naar andere delen van de vijver. De behandeling mag gebeuren over de gehele vijver in 1 keer (in 1 dag).
• In coccolietenkrijt zitten restanten van vogeluitwerpselen en brengt ziekten in de vijver: ONWAAR, coccolietenkrijt wordt gewassen en thermisch behandeld tot 700°C en goed coccolietenkrijt heeft tevens een GMP/FCA certificering waardoor het zelfs in de dierlijke voedselketen gebruikt mag worden.
• Na de dosering van coccolietenkrijt bijten de vissen slechter: ONWAAR, het gebruik van coccolietenkrijt heeft geen invloed op de vangsten (tenzij positief op langere termijn door de verbeterende bodemkwaliteit). Vissen hebben hier absoluut geen last van en gaan hun gedrag niet wijzigen omdat er coccolietenkrijt gebruikt werd. Als de vangsten teruglopen na dosering is dit toeval en vaak te wijten aan een andere reden zoals de nog schommelende watertemperatuur tijdens het voorjaar.
• De poedervorm is beter dan de korrelvorm: WAAR, analyses en onderzoek hebben aangetoond dat de gekorrelde vorm toeslagstoffen bevat die niet wenselijk zijn in een vijver.
• Coccolietenkrijt remt en lost problemen met gasvorming in de bodem op: WAAR, waterstofsulfide (H2S) en methaan (moerasgas, CH4) ontstaan in de bodem wanneer er geen beheer gevoerd wordt. De sliblaag verzuurt (pH daalt) en onder anaerobe omstandigheden vindt er gisting (gasvorming) plaats. Coccolietenkrijt zorgt ervoor dat de bodem-pH licht stijgt en de organische fractie in de bodem daalt. Zo wordt ook gasvorming vermeden.

Onafhankelijke objectieve rapporten rond het gebruik van coccolietenkrijt:

r001-1230557hlm-kmi-v01-nl-compleet-met-bijlagen

bekrijten_limbricht_en_moergestel__2010-2013_rapport

Studie-Coccolietenkrijt-VVHV

Heeft u vragen rond uw specifieke situatie? Contacteer Aquatic Engineers geheel vrijblijvend.